Niedośpielin

Na miejscowym cmentarzu parafialnym znajdują się dwa groby osób związanych z powstaniem styczniowym. W jednym spoczywa Tekla Szusterska – wdowa po Albercie Szusterskim (1827-1863), przez kilka lat przełożonym szkoły prywatnej w Radomsku, później właścicielu ziemskim, a w czasie powstania cywilnym naczelniku powiatu wieluńskiego, który został skazany przez Rosjan na karę śmierci i w bestialski sposób powieszony w Wieluniu. W drugim grobowcu pochowano jedyną córkę małżeństwa Szusterskich – Annę Katarzynę Bibiannę i jej męża powstańca styczniowego i zesłańca syberyjskiego Ignacego Kozłowskiego.

Grób Tekli Szusterskiej z Rutkowskich (fot. G. Mieczyński)

Grobowiec Anny i Ignacego Kozłowskich, stan rok 2023 (fot. G. Mieczyński)

Tablica nagrobna oraz zdjęcie Anny i Ignacego Kozłowskich (fot. G. Mieczyński)

Kozłowski Ignacy Julian Jan (1843-1881) – właściciel majątku Odrowąż, powstaniec styczniowy, zesłaniec syberyjski. Ur. 6 VIII 1843 r. w Biestrzykowie, s. Michała (ok. 1805-1847) i Agnieszki z Rutkowskich. Miał młodszą siostrę Emilię Leokadię (ur. 1847). Przed powstaniem styczniowym rozpoczął studia w Instytucie Politechnicznym i Rolniczo-Leśnym w Puławach. Wrócił do rodzinnego majątku, gdzie organizował pomoc dla powstańców wśród ludności Odrowąża i Popielarni. Przez jakiś czas był okrążkowym. Należał też do oddziałów: M. Langiewicza, T. Cieszkowskiego i E. Taczanowskiego. Skazany 14 VII 1866 r. za przynależność do oddziału buntowników, uczestniczenie w akcji rekwizycji kasy magazynu solnego w Radomsku i sprawowanie funkcji naczelnika pow. piotrkowskiego na karę grzywny w wysokości 500 rub., następnie 24 IX 1866 r. na zsyłkę na Syberię. Miał pracować w kopalniach miedzi i srebra w okolicach Nerczyńska, jako młodocianemu wyrok zamieniono na osiedlenie w Tomsku. Tam był zatrudniony w aptece. Zwolniony z odbywania kary w 1869 r., powrócił do Odrowąża. 18 II 1871 r. ożenił się w Radomsku z Katarzyną Anną Bibianną Szusterską (1853-1886), c. Alberta Szusterskiego i Tekli z Rutkowskich. Mieli 4 dzieci: Sabinę (ur. 1872), Antoninę Emilię Helenę (ur. 1875), Teklę Melanię Annę (ur. 1876), Jana Adalberta Mikołaja (ur. 1877). I. Kozłowski zm. w folwarku Zacisze 6 V 1881 r., pochowany w Niedośpielinie we wspólnym grobowcu z małżonką. Na wniosek oddziału PTH w Radomsku grób został wpisany do Ewidencji grobów weteranów walk o Wolność i Niepodległość Polski (uzupełnienia: Radomszczański Słownik Biograficzny, t. 3).

Z Ignacym Kozłowskim, gdy był okrążkowym, współpracowali włościanie z Popielarni: Ludwik Habel i Paweł Kaczmarek.

W czasie powstania właścicielem wsi Niedośpielin był Jan Chruścikowski, ur. w 1822 r., były urzędnik Komisji Finansów. Został na polecenie naczelnika okręgu radomskiego Karpińskiego aresztowany 11 VII 1863 r. jako podejrzany o przynależność do organizacji powstańczej. Oskarżeń nie udowodniono, zwolniony 20 VII 1863 r., w październiku 1865 r. objęty dozorem policyjnym.