Dąbrowa Zielona

21 I 1864 r. odpoczywający w folwarku Rogaczew liczący około 200 osób oddział powstańców złożony głównie z rekrutów pod dowództwem mjr. Andrzeja Denisewicza (patrz więcej: Rogaczew) został zaskoczony przez Rosjan. Ich dowódca mjr Serwatyński dysponował jedną rotą piechoty (27. witebskiego pułku piechoty) i 16 kozakami dońskimi. Powstańcy początkowo cofali się w nieładzie, ale pod Dąbrową Zieloną Denisewiczowi udało się uporządkować szyki i odeprzeć atak. Rosjanie mieli się wycofać w kierunku lasu ze znacznymi stratami. Walka trwała 4 godziny (do wieczora, tj. około godz. 16), a powstańcy stracili 25 żołnierzy (zabitych, rannych i wziętych do niewoli). W bitwie (po stronie rosyjskiej) odznaczył się Fiedor Worobijew, który za swe zasługi został mianowany feldfeblem. W księdze zejść parafii Dąbrowa Zielona odnotowano akty zgonu dwóch poległych powstańców: Franciszka Czernego (ur. ok. 1837 r., poch. z Kamienicy Polskiej) i Ignacego Wolskiego (ur. ok. 1836 r.). Pod Dąbrową wzięto do niewoli czterech powstańców, byli to: Józef Landner (ur. ok. 1814 r., rzemieślnik, poddany austriacki), Jakub Paliga (s. Franciszka, ur. ok. 1841 r., mieszczanin, poch. z Siewierza), ppor. Władysław Przesmycki (s. Bronisława, ur. ok. 1846 r., mieszczanin, poch. z Krakowa) i Franciszek Wróbel (s. Jana, ur. ok. 1843 r., włościanin, poch. z Galicji). Wszystkich, wraz z tymi, których pojmano w początkowej fazie potyczki już pod Rogaczewem, zesłano na Syberię. Po bitwie oddział Denisewicza udał się w kierunku Złotego Potoku.

W Dąbrowie Zielonej 12 IV 1864 r. został wzięty do niewoli Paweł Tyralski, s. Łukasza, ur. ok. 1840 r., włościanin, poch. ze wsi Truskolasy w gm. Panki. Należał do oddziału Waltera. Aresztowany po rozbiciu partii w lasach świętokrzyskich, zesłany na Syberię.

Na miejscowym cmentarzu parafialnym pochowano weterana powstania Tadeusza Sucheckiego (1836-1921), ponadto upamiętniono innego powstańca i zesłańca syberyjskiego – ks. Sylwestra Baranowicza.

Grób pułk. inż. Tadeusza Sucheckiego (fot. Z. Malinowski)

Tablica upamiętniająca opiekunów w ochronce dla ubogich dzieci, wśród nich powstańca 1863 r. i zesłańca syberyjskiego ks. Sylwestra Baranowicza (fot. G. Mieczyński)